Giai đoạn 2010 - 2020, nhiệm vụ triển khai xây dựng các Khu KTQP, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và các địa phương, đặc biệt là những đóng góp trực tiếp, quan trọng của các quân khu và Đoàn KTQP, nhiệm vụ xây dựng Khu KTQP đã đạt được nhiều thành quan trọng, tiêu biểu như:

 

Công tác xây dựng cơ sở chính trị trên địa bàn: Các Đoàn KTQP đã cơ bản đạt được mục tiêu về ổn định chính trị, xây dựng thế trận lòng dân tại các địa bàn trọng điểm, khu vực biên giới. Trong đó, các Đoàn KTQP đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị đứng chân trên địa bàn, các đoàn thể, tổ chức chính trị - xã hội địa phương, làm tốt công tác tuyên truyền vận động nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhiệm vụ chính trị của địa phương; vận động nhân dân ăn ở vệ sinh, chăm sóc sức khỏe cộng đồng, kế hoạch hóa gia đình, áp dụng khoa học kỹ thuật, loại bỏ các hủ tục lạc hậu, tệ nạn xã hội, không tham gia các hoạt động xấu và trái pháp luật, không theo tà đạo, không di cư tự do, không khai thác, chặt phá rừng làm nương rẫy; đấu tranh phòng chống âm mưu của các thế lực thù địch, thực hiện tốt chính sách xã hội trên địa bàn... Các Đoàn KTQP tập trung tham gia giúp địa phương phát triển đảng viên mới, xóa được 344 thôn, bản “trắng” đảng viên; bồi dưỡng 2.766 quần chúng tạo nguồn phát triển Đảng; đào tạo chuyên môn, nghiệp vụ cho hàng ngàn lượt cán bộ trưởng, phó thôn, bản, buôn, ấp, nhất là những nơi yếu kém; kiện toàn, củng cố giúp hàng ngàn chi bộ, tổ chức chính trị - xã hội đi vào hoạt động có nền nếp. 

 

Thiếu tướng Trần Đình Thăng, Cục trưởng Cục Kinh tế/BQP đọc báo cáo tổng kết.

 

Thực hiện mục tiêu quốc phòng - an ninh: Các Đoàn KTQP đã từng bước đưa dân ra sinh sống ổn định tại khu vực biên giới theo quy hoạch của sản xuất và mục tiêu lâu dài của quốc phòng, an ninh; hình thành các cụm làng, xã biên giới, tạo vành đai biên giới trong thế trận quốc phòng toàn dân bảo vệ Tổ quốc. Thực hiện nhiệm vụ Chính phủ giao tại Quyết định số 135/QĐ-TTg ngày 31/7/1998, đến nay đã di giãn, sắp xếp ổn định dân cư, xây dựng được hàng trăm cụm làng bản, chủ yếu ở khu vực biên giới. Các dự án đã hoàn thành đỡ đầu, đón nhận được trên 101.345 hộ dân (đạt trên 101% theo kế hoạch được phê duyệt). Trong đó đỡ đầu, ổn định tại chỗ giúp dân xoá đói giảm nghèo, tạo việc làm cho trên 69.817 hộ dân; đón nhận, sắp xếp được gần 31.528 hộ dân; hoàn thành mục tiêu đón nhận, sắp xếp dân cư trong các Khu KTQP (trong đó có 7.150 hộ đồng bào dân tộc, tổ chức quy hoạch 15.847 hộ dân di cư từ các vùng khác đến ổn định cuộc sống); xây dựng mới được 536 điểm dân cư tập trung với 32.009 hộ dân. Hiện nay đang tiếp tục hỗ trợ 100.000 hộ dân theo Quyết định 1391/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Ngoài việc đỡ đầu, đón nhận, sắp xếp, ổn định dân cư thông qua việc xây dựng Khu KTQP, Bộ Quốc phòng còn triển khai hỗ trợ trực tiếp cho các hộ dân tại địa bàn các Khu KTQP bằng nguồn vốn sự nghiệp kinh tế. Những kết quả nói trên đã làm thay đổi bức tranh về bố trí dân cư và cơ cấu dân cư, tạo nên thế trận lòng dân vững chắc dọc biên giới.

 

Thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế, tổ chức sản xuất, làm nòng cốt hỗ trợ dân xóa đói, giảm nghèo: Tại các Khu KTQP trực tiếp tổ chức sản xuất tập trung như Binh đoàn 15, Binh đoàn 16, Công ty Cà phê 15 đã trồng được 44.551 ha cao su (Binh đoàn 15 là 41.909 ha, Binh đoàn 16 là 2.697 ha, công ty Cà phê 15 là 712 ha), trong đó có 35.000 ha cao su đang thời kỳ kinh doanh, cho sản phẩm; 2.718 ha cà phê (Binh đoàn 15 có hơn 387 ha, Binh đoàn 16 có hơn 1.476 ha, công ty cà phê 15 có 855 ha), hơn 10.000 ha điều cao sản (đến năm 2016 chỉ còn khoảng gần 700 ha của Binh đoàn 16 do chuyển đổi cây trồng); gần 1.000 ha cây nguyên liệu giấy... Đã tạo việc làm và thu nhập ổn định cho trên 17.000 hộ gia đình đồng bào sinh sống trên địa bàn Tây Nguyên.

 

Các Khu KTQP không trực tiếp tổ chức sản xuất tập trung đã giúp dân hiệu quả thông qua việc tổ chức dịch vụ 2 đầu (thu mua, chế biến nông sản, cung cấp vật tư nông nghiệp, chuyển giao kỹ thuật cho dân...) và Chương trình 135 về phát triển kinh tế - xã hội các xã đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi. Từ khi triển khai chương trình 135 đến nay, các Đoàn KTQP đã tổ chức được 140 mô hình (gồm mô hình trình diễn và hỗ trợ trực tiếp) và hội nghị đầu bờ; 145 lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật; đã có hàng ngàn lượt hộ nghèo được thụ hưởng dự án… Các Đoàn KTQP đã chủ động, tích cực tham gia triển khai thực hiện Nghị quyết 30a/2008/NQ-CP và Nghị quyết 80/NQ-CP của Chính phủ. Đối với dự án nhân rộng mô hình giảm nghèo đã triển khai tại 12 tỉnh thuộc khu vực phía Bắc và Miền Trung, trong vùng dự án của. Qua đó, đã có trên 200 lượt mô hình làm kinh tế được tổ chức kết hợp với các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật và hội nghị đầu bờ; đã có khoảng trên 15.000 lượt hộ nghèo được thụ hưởng dự án. Kinh phí hỗ trợ tuy còn ít so với nhu cầu thực tế nhưng đã góp phần giải quyết được những vấn đề cấp bách và khó khăn nhất của người nghèo giúp tỉ lệ hộ nghèo tại địa bàn giảm đáng kể so với thời gian đầu, có những nơi tỉ lệ hộ nghèo khi chưa triển khai xây dựng Khu KTQP còn cao từ 45 - 90%, nay giảm chỉ còn 30 - 10% (so với tiêu chí khi xây dựng Khu KTQP).

 

Xây dựng cơ sở hạ tầng kết hợp với tổ chức, bố trí lại dân cư trên tuyến biên giới:  Các Đoàn KTQP đã hoàn thành xây dựng 417 tuyến đường giao thông các loại với tổng chiều dài 14.636 km, 89 cầu bê tông và cầu treo độc lập; 29.366 m2 nhà lớp học; 52 công trình cấp điện tập trung; 86 công trình cấp nước tập trung; 536 bản, điểm dân cư mới; 58 trạm và 12 bệnh xá quân dân y; 200 công trình thuỷ lợi vừa và nhỏ cùng nhiều công trình khác đã và đang thi công. Các công trình hạ tầng sau khi xây dựng xong đều được bàn giao cho địa phương quản lý, sử dụng theo đúng quy định và được khai thác, sử dụng có hiệu quả, gắn chặt với quy hoạch của địa phương và với các điểm dân cư, hỗ trợ tốt cho nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội địa phương. Nhờ đó, tại các Khu KTQP, giao thông thuận tiện hơn, triển kinh tế hàng hoá đang từng bước hình thành. Tại nhiều nơi, theo dự án của Khu KTQP, dân được sử dụng điện, nước sinh hoạt; được tham gia vào các hoạt động của dự án để nâng cao khả năng áp dụng khoa học kỹ thuật. Từ đó đời sống dần được cải thiện, văn hóa, y tế đã được nâng cao rõ rệt; các hộ đói nghèo giảm xuống hàng năm.

 

Cùng với đó, các Đoàn KTQP đã thực hiện tốt dự án Tăng cường trí thức trẻ tình nguyện đến công tác tại các Đoàn KTQP theo Quyết định số 174/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ cũng đã phát huy tốt hiệu quả trong công tác dân vận, với trên 2.640 lượt đội viên tham gia, đã tổ chức gần 2.000 lượt tuyên truyền vận động quần chúng và kết nghĩa với các chi đoàn thanh niên địa phương để triển khai ứng dụng khoa học kỹ thuật, giúp dân phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói, giảm nghèo.

 

 

Khen thưởng các cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc.

 

Những kết quả cơ bản nêu trên đã góp phần quan trọng trong việc giúp cấp ủy, chính quyền và nhân dân các dân tộc thiểu số trên địa bàn vùng sâu, vùng xa, biên giới; vùng có vị trí chiến lược quan trọng của đất nước từng bước phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội gắn với củng cố quốc phòng, an ninh; cũng với các lực lượng đứng chân bảo vệ vững chắc chủ quyền biên giới quốc gia, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn vùng dự án.

 

Trung tướng Vũ Hải Sản, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng kết luận Hội nghị.

 

Phát biểu tại hội nghị, Trung tướng Vũ Hải Sản yêu cầu, để hoạt động xây dựng các Khu KTQP thời gian tới đi vào chiều sâu và đạt hiệu quả cao hơn, các đơn vị cần tiếp tục tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; tập trung triển khai kịp thời các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về xây dựng Khu KTQP; xây dựng cơ sở hạ tầng, kết hợp tổ chức lại dân cư gắn với xây dựng thế trận phòng thủ khu vực; tăng cường huy động nguồn lực xây dựng, phát triển Khu KTQP; ưu tiên triển khai các công trình, mô hình đầu tư mang tính cấp thiết, gắn với sản xuất và đời sống sinh hoạt của người dân, tạo nên diện mạo mới trong phát triển kinh tế - xã hội trên tuyến biên giới. Các điểm dân cư tập trung cần được xây dựng đầy đủ cơ sở hạ tầng thiết yếu, đảm bảo đủ đất ở và đất sản xuất cho người dân…