Ngay sau khi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, Đảng, Bác Hồ đã hết sức quan tâm đến việc phát triển lực lượng vận tải cơ giới quân sự. Từ cuối năm 1949, Quân đội ta đã lắp, dựng được xe ô tô “Quốc tế” chở Bác Hồ đi công tác và đưa đón một số khách quốc tế thăm căn cứ địa Việt Bắc.
Lãnh đạo Bộ Quốc phòng và các đại biểu tham quan xe quân sự thế hệ mới, đang bảo quản tại Kho J106, Cục Xe-Máy.
Ngày 28-3-1951, trên đường đi công tác Chiến khu Việt Bắc, Bác Hồ đến thăm hai đại đội ô tô đầu tiên của Quân đội ta (C200 và C203). Tại đây, Bác dạy: “Xe, xăng là mồ hôi, nước mắt, xương máu của nhân dân. Các chú phải chăm sóc xe, yêu xe như con, quý xăng như máu”. Lời dạy của Bác sau đó trở thành phương châm chỉ đạo, khẩu hiệu hành động của toàn ngành xe-máy quân đội và Cục Xe-Máy (Tổng cục Kỹ thuật) sau này.
Bước vào Chiến dịch Điện Biên Phủ (1954), lực lượng vận tải quân sự đã có gần 700 chiếc xe ô tô, vượt hàng triệu ki-lô-mét để kéo pháo, chở thuốc men, đạn dược, cơ động bộ đội bảo đảm cho chiến dịch, góp phần to lớn vào Chiến thắng Điện Biên Phủ (7-5). Đến năm 1955, được sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế, Quân đội ta đã có 3 đoàn xe ô tô với hơn 1.600 xe các loại, cùng hàng chục tấn vật tư, phụ tùng. Trước yêu cầu phát triển của quân đội, ngày 18-4-1955, Tổng Quân ủy (nay là Quân ủy Trung ương) quyết định thành lập Cục Quản lý xe trực thuộc Tổng cục Hậu cần, tiền thân của Cục Xe-Máy ngày nay.
Sau khi thành lập, Cục Xe-Máy nhanh chóng ổn định tổ chức, biên chế, thực hiện tốt chức năng tham mưu cho cấp trên về công tác bảo đảm trang bị, bảo đảm kỹ thuật (BĐTB, BĐKT), nghiên cứu khoa học, huấn luyện kỹ, chiến thuật, đào tạo lái xe, thợ sửa chữa... đáp ứng kịp thời cho quân đội huấn luyện, SSCĐ và chiến thắng. Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, Cục Xe-Máy đã bảo đảm hàng trăm nghìn tấn vật tư, trên 100.000 xe-máy các loại cho các đơn vị, sửa chữa 242.061 lượt xe, góp phần cùng toàn dân, toàn quân giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Từ khi đất nước đổi mới đến nay, Cục Xe-Máy có bước phát triển nhanh chóng. Cục đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ tham mưu, đề xuất với cấp trên về công tác BĐTB, BĐKT xe-máy, huấn luyện kỹ thuật, khoa học quân sự, quản lý kỹ thuật; xây dựng quy hoạch sử dụng trang bị xe-máy, nhu cầu BĐTB, BĐKT đến năm 2025 và những năm tiếp theo; quy hoạch khu kỹ thuật xe-máy, trạm bảo dưỡng sửa chữa cấp chiến thuật; chỉ đạo và bảo đảm vật tư kỹ thuật, hướng dẫn các đơn vị trong toàn quân sửa chữa, đồng bộ được hàng nghìn ô tô, xe xích, trạm nguồn điện. Đặc biệt, cục đã triển khai hoàn thành đề án cải tiến, đi-ê-zen hóa 800 xe quân sự giai đoạn 2013-2017, phối hợp các cơ quan và các nhà máy sản xuất tổ chức lắp thử 5 mẫu xe ô tô, đã chạy thử nghiệm, đánh giá, đạt kết quả tốt. Vừa qua, cục đã hoàn thành tốt nhiệm vụ tuyển chọn, huấn luyện, quản lý, điều hành lái xe phục vụ các hội nghị APEC, ASEAN và các hội nghị quan trọng của Nhà nước, Bộ Quốc phòng; triển khai thực hiện nghiêm việc bàn giao hồ sơ xe-máy, chuyển đổi được hơn 1.000 xe ô tô của các doanh nghiệp quân đội theo đúng quy định. Công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông (TTATGT) trong quân đội cũng được chỉ đạo, thực hiện nghiêm túc, giảm thiểu các vụ việc tai nạn đáng tiếc xảy ra.
Phát huy truyền thống 65 năm của đơn vị Anh hùng LLVT nhân dân, thời gian tới, Đảng uỷ, chỉ huy Cục Xe-Máy xác định sẽ tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của trên; tập trung tham mưu cho cấp trên về chiến lược BĐTB, BĐKT xe-máy; nghiên cứu đổi mới phương thức và nâng cao năng lực BĐKT xe-máy, thực hiện Đề án 324 KT, tổ chức sửa chữa xe-máy chuyên dùng quân binh chủng, xe chỉ huy tác chiến, trạm nguồn điện; hoàn thiện đề án lắp ráp xe ô tô quân sự báo cáo thủ trưởng Bộ Quốc phòng phê duyệt và triển khai thực hiện; tham gia chỉ đạo các chương trình cải tiến, hiện đại hóa trang bị, cải hoán xe ô tô để tích hợp vũ khí, khí tài trên xe; tham mưu xây dựng và triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các đề án, dự án về quy hoạch hệ thống cơ sở BĐKT toàn quân; xây dựng dự án nâng cấp kho, nhà máy, xưởng; triển khai thực hiện tốt đề án tổ chức, biên chế; tiếp tục triển khai xây dựng, hoàn thiện các tài liệu kỹ thuật, huấn luyện lái xe, thợ sửa chữa và nhân viên kỹ thuật, định mức chi phí cho công tác BĐKT xe-máy, hoàn thiện tài liệu về BĐKT xe-máy trong tác chiến, SSCĐ; rà soát, biên soạn quy trình công nghệ sửa chữa cho từng nhãn hiệu, chủng loại xe...
Ngoài các nhiệm vụ trên, cục sẽ tập trung chỉ đạo các đơn vị nghiên cứu, triển khai các đề tài, nhiệm vụ kỹ thuật về công tác quản lý và BĐKT xe-máy; xây dựng chương trình mô phỏng phục vụ huấn luyện, đào tạo; tập trung xây dựng cơ sở dữ liệu quản lý ngành; thực hiện tốt kiểm kê, điểm nghiệm, nâng cao chất lượng đánh giá, phân cấp chất lượng trang bị. Tham mưu cho cấp trên chỉ đạo toàn quân thực hiện nghiêm các nội dung về bảo đảm TTATGT gắn với đẩy mạnh thực hiện Cuộc vận động 50. Thực hiện tốt các nội dung trên, sẽ góp phần xây dựng ngành xe-máy quân sự nói chung, Cục Xe-Máy nói riêng ngày càng vững mạnh, hiện đại, xứng đáng với 16 chữ vàng Bác Hồ dành tặng: “Yêu xe như con, quý xăng như máu, vượt mọi khó khăn, hoàn thành nhiệm vụ”.
THIẾU TƯỚNG DƯƠNG XUÂN NAM