Tuy nhiên, những kết quả bước đầu được đánh giá chưa đạt như kỳ vọng, còn những điểm nghẽn, vướng mắc cần tháo gỡ để thúc đẩy TP Hồ Chí Minh bứt phá, phát huy vai trò đầu tàu kinh tế. 

 

Kết quả triển khai trong một năm bằng cả nhiệm kỳ

 

Nghị quyết 98 có hiệu lực từ ngày 1-8-2023 đến nay đã mang lại sinh lực mới, kỳ vọng đối với cả hệ thống chính trị và nhân dân TP Hồ Chí Minh. Nhiều ngành, lĩnh vực và địa phương của TP đã bắt nhịp triển khai, cụ thể hóa các cơ chế, chính sách vào thực tiễn, yêu cầu, nhiệm vụ, tạo được nhiều kết quả đột phá, tích cực. Hội đồng nhân dân TP Hồ Chí Minh đã thông qua bộ máy UBND TP Thủ Đức gắn với mô hình đô thị mới là “thành phố trong thành phố”, có các phòng chức năng khác với quy định của Nghị định Chính phủ.

 

TP Thủ Đức đã được hoàn chỉnh bộ máy quản lý, được trao những thẩm quyền chủ động trong đầu tư, phê duyệt dự án; phân cấp, ủy quyền trong phân công nhiệm vụ cho các cơ quan chuyên môn, điều chỉnh quy hoạch... Theo đồng chí Nguyễn Hữu Hiệp, Bí thư Thành ủy Thủ Đức, Nghị quyết 98 cho phép UBND TP Thủ Đức được quyền điều chỉnh nhiệm vụ, đồ án, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết. Đây là thẩm quyền rất lớn trong quản lý và phát triển đô thị hay quản trị xã hội của một địa phương.

 

Kết quả triển khai Nghị quyết 98 còn nổi bật ở lĩnh vực đầu tư hạ tầng giao thông, giải ngân nguồn vốn đầu tư, mô hình đầu tư các dự án. TP đã tổ chức đồng bộ các giải pháp đẩy nhanh tiến độ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các công trình, dự án trọng điểm như tuyến metro số 1, đường vành đai 3, nút giao thông An Phú, đường nối đường Trần Quốc Hoàn-đường Cộng Hòa, mở rộng Quốc lộ 50...

 

Thành phố đã bố trí 1.500 tỷ đồng vốn đầu tư công hỗ trợ lãi suất đối với các dự án đầu tư thuộc lĩnh vực ưu tiên phát triển kinh tế-xã hội; bố trí 2.900 tỷ đồng cho Dự án đường cao tốc TP Hồ Chí Minh-Mộc Bài; ban hành danh mục 23 dự án kêu gọi đầu tư theo phương thức đối tác công tư trong ngành văn hóa và thể thao; áp dụng cơ chế mới bố trí, hỗ trợ giảm nghèo, giải quyết việc làm giải ngân được 1.560 tỷ đồng trong tổng số 2.796 tỷ đồng; chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức, mở rộng đến một số đối tượng đặc thù; tổ chức chương trình kích cầu du lịch...

 

Đồng chí Phan Văn Mãi, Ủy viên Trung ương Đảng, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh cho biết, qua một năm thực hiện Nghị quyết 98, những công việc TP đã triển khai mang lại hiệu ứng tích cực, nhiều cơ chế đi vào cuộc sống, một số cơ chế đang trong quá trình triển khai. Đánh giá chủ quan, những việc triển khai đạt hiệu quả trong năm qua bằng cả nhiệm kỳ.

 

Chủ động, linh hoạt để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc

 

Nghị quyết 98 mang lại nhiều kết quả tích cực, nhưng UBND TP Hồ Chí Minh đánh giá vẫn chưa đạt như kỳ vọng. Các nguyên tắc và cơ chế vẫn chưa vận dụng, phát huy tối đa, nhất là các nguyên tắc: “Khơi thông tối đa các nguồn lực”, “phân cấp phân quyền tối đa” và “cho phép thực hiện một số chức năng nhiệm vụ với quy trình, thủ tục rút gọn”. UBND TP Hồ Chí Minh đã nêu lên một số tồn tại, hạn chế, như: Công tác phối hợp giữa các bộ, ngành và TP Hồ Chí Minh có lúc còn chưa chặt chẽ, thiếu chủ động, chậm.

 

Một số nhiệm vụ tại Nghị quyết 98 lại được các bộ, ngành nghiên cứu, áp dụng cho cả nước nên cần thêm thời gian, như nhiệm vụ xây dựng quy định về cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời mái nhà; Đề án phát triển thị trường carbon tại Việt Nam; nhiệm vụ nghiên cứu tổng thể đối với các tỉnh, thành phố có mức chuẩn nghèo cao hơn mức chuẩn nghèo quốc gia để đề xuất phương án, giải pháp cụ thể...

 

Tiến sĩ Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng tư vấn thực hiện Nghị quyết 98 cho rằng, Trung ương mới “cho một nửa”, đó là cho TP Hồ Chí Minh được quyền quyết định chủ trương nhưng quy trình thủ tục thì theo quy định của các bộ, ngành giải quyết. Ngoài ra, cái khó khăn thứ hai khi thực hiện Nghị quyết 98 là bộ máy hành chính đang giải quyết các vấn đề cũ đã quá tải. Còn những vấn đề mới thì chưa có tiền lệ nên cần phải có một quyết tâm khác chứ không như lâu nay để giúp nghị quyết phát huy những lợi thế, điều kiện đặc thù vào thực tiễn.

 

Nhằm tạo điều kiện tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn, phát huy các cơ chế, chính sách đặc thù của Nghị quyết 98, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh kiến nghị Chính phủ sớm phê duyệt quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án vệ sinh môi trường TP Hồ Chí Minh-giai đoạn 2 và dự án tuyến metro số 1 làm cơ sở cho TP thực hiện các thủ tục tiếp theo nhằm đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án theo cam kết với các nhà tài trợ nước ngoài; tiếp tục cấp vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ có mục tiêu cho khu công nghệ cao, đầu tư xây dựng khu công nghệ cao mở rộng với tỷ lệ đối ứng vốn ngân sách Trung ương và địa phương lần lượt theo mức 30% và 70%; chỉ đạo hoàn thiện sớm thông qua quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ; đề án phát triển hệ thống đường sắt đô thị; trung tâm tài chính quốc tế Việt Nam tại TP Hồ Chí Minh...

 

Mới đây, tại buổi làm việc với TP Hồ Chí Minh, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, cùng vai trò là Trưởng ban chỉ đạo thực hiện Nghị quyết 98 đã nhấn mạnh, TP Hồ Chí Minh là địa phương có vai trò, vị trí đặc biệt với cả nước. Tổng sản phẩm trên địa bàn TP Hồ Chí Minh tăng 1% thì có đóng góp cho tổng sản phẩm của cả nước tăng 0,17%-0,18%, đóng góp lớn về thu ngân sách. Các bộ, ngành, TP Hồ Chí Minh tiếp tục quán triệt Nghị quyết 98 và trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp với tinh thần chủ động, tích cực, nếu vượt thẩm quyền thì đề xuất cấp có thẩm quyền, phối hợp chặt chẽ với nhau trong tổ chức thực hiện, phân công rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ sản phẩm, rõ kết quả, tăng cường kiểm tra, giám sát, khen thưởng, kỷ luật kịp thời, nghiêm minh.

 

Cách giải quyết, tháo gỡ vướng mắc phải mạnh mẽ hơn, sắc sảo hơn, bài bản hơn. TP cần đi thẳng vào những vấn đề khó khăn, vướng mắc cần tháo gỡ; những nội dung làm tốt thì rút ra kinh nghiệm để thực hiện tốt hơn. Cần thành lập tổ chuyên trách nhằm tháo gỡ ngay những vấn đề, vướng mắc phát sinh. Phát huy mạnh mẽ vai trò đầu tàu kinh tế của cả nước; triển khai đồng bộ các giải pháp kích thích kinh tế, kích cầu đầu tư, tiêu dùng; kiểm soát giá cả, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại...