Để nâng cao khả năng SSCĐ của Đoàn KTQP, cần nắm vững và thực hiện tốt những vấn đề cơ bản sau: 

 

1. Thường xuyên nắm chắc tình hình địa bàn

 

Địa bàn hoạt động của các Đoàn KTQP là vùng sâu, vùng xa, miền núi, hải đảo, trải khắp cả nước, nơi đặc biệt khó khăn. Mỗi Đoàn KTQP đứng chân hoạt động trên một địa bàn, điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội (KT - XH) và quốc phòng, an ninh (QP, AN) với thuận lợi, khó khăn khác nhau. Nắm vững địa bàn về mọi mặt là cơ sở xây dựng các quy hoạch, kế hoạch, phương án tác chiến... với các biện pháp hợp lý, khả thi cao.

 

Nội dung nắm địa bàn, gồm: 

 

- Điều tra, khảo sát nắm vững các yếu tố: địa hình (núi, sông, suối, thổ nhưỡng đất đai, đường sá...); các yếu tố về thời tiết, khí hậu... chi phối (thuận lợi, khó khăn) đến hoạt động của đơn vị nói chung, SSCĐ nói riêng;

 

- Nắm vững tình hình KT - XH: dân cư (tổng số dân, phân bố dân cư, cơ cấu dân tộc); đời sống Nhân dân (tỷ lệ hộ nghèo, văn hóa, phong tục tập quán, tôn giáo...); cơ cấu kinh tế địa phương (ngành nghề sản xuất, dịch vụ), thế mạnh và hạn chế của từng địa phương nơi đóng quân;

 

- Nắm vững tình hình QP, AN: âm mưu, thủ đoạn, tình hình hoạt động của thế lực thù địch, phản động trên địa bàn; các băng nhóm tội phạm; các tệ nạn xã hội; tình hình tổ chức lực lượng vũ trang ta trên địa bàn (bộ đội chủ lực, công an, bộ đội địa phương, dân quân tự vệ...); tình hình chính trị, an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn... có gì thuận lợi, khó khăn. Từ đó rút ra thuận lợi, khó khăn tác động đến hoạt động của Đoàn KTQP nói chung, khả năng SSCĐ nói riêng. 

 

Mặt khác, Đoàn KTQP cần phối hợp chặt chẽ với địa phương, thông qua hệ thống truyền thông để cập nhật tình hình địa bàn, kịp thời cung cấp luận cứ cho xây dựng các nghị quyết, kế hoạch, chương trình hành động, phương án chiến đấu... của đơn vị.

 

2. Tổ chức xây dựng, sắp xếp, bố trí sử dụng, thực hiện chế độ chính sách đối với đội ngũ sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sỹ quan binh sỹ, viên chức quốc quốc phòng, công nhân và người lao động hợp đồng theo quy định của pháp luật và Bộ Quốc phòng

 

Đoàn KTQP có thể tổ chức tương đương cấp tiểu đoàn, trung đoàn, lữ đoàn, sư đoàn, binh đoàn; biên chế do Tổng Tham mưu trưởng quyết định. 

Đoàn KTQP có pháp nhân kinh tế (tổng công ty, công ty), có tên của một doanh nghiệp, thực hiện nhiệm vụ sản xuất tập trung, hình thành các nông, lâm trường, trang trại... tổ chức hiệp đồng các lực lượng trên địa bàn cùng tham gia các dự án phát triển KT - XH, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân. Các Đoàn KTQP không sản xuất tập trung thực hiện nhiệm vụ củng cố QP, AN là chủ yếu.

 

Ngoài nhiệm vụ lao động sản xuất, xây dựng kinh tế, thời bình, Đoàn KTQP duy trì nghiêm chế độ SSCĐ, huấn luyện; thời chiến, Đoàn KTQP sẽ phát triển lực lượng tương đương cấp trung đoàn, lữ đoàn, sư đoàn, đảm nhiệm các phương án chiến đấu (A2, A3, A4, A) được giao. Để nâng cao khả năng SSCĐ, từng Đoàn KTQP phải chú trọng xây dựng lực lượng (gồm cả lực lượng dự bị động viên, dân quân tự vệ), huấn luyện SSCĐ, thực hiện nghiêm các chế độ chính sách với từng đối tượng theo đúng quy định của pháp luật và Bộ Quốc phòng, bởi con người là nhân tố quyết định.

 

Trên cơ sở quy định tổ chức biên chế, từng Đoàn KTQP phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng từng bước kiện toàn đội ngũ sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sỹ quan binh sỹ, viên chức quốc phòng có đủ phẩm chất, năng lực, làm nòng cốt xây dựng đơn vị, nâng cao khả SSCĐ. Đồng thời, tuyển dụng, sử dụng hợp lý đội ngũ công nhân, người lao động; tiếp nhận đội ngũ trí thức trẻ tình nguyện đáp ứng yêu cầu nhiệm từng thời kỳ.

 

Chú trọng tổ chức giáo dục rèn luyện nâng cao phẩm chất đạo đức, bản lĩnh chính trị, ý thức tổ chức, kỷ luật, trình độ kỹ chiến thuật quân sự, chuyên môn, nghiệp vụ; duy trì thực hiện nghiêm các chế độ trực ban, trực chiến, trực nghiệp vụ, tham gia tuần tra bảo vệ biên giới... bảo đảm trật tự trị an tại địa bàn. Duy trì thực hiện các chế độ chính sách đối với đội ngũ cán bộ, chiến sỹ, công nhân và người lao động... theo đúng quy định của pháp luật và Bộ Quốc phòng. Cùng với đó, đề xuất cấp trên nghiên cứu bổ sung, hoàn thiện các chế độ chính sách phù hợp thực tiễn, hợp lý, hấp dẫn để thu hút, khuyến khích mọi thành viên Đoàn KTQP thực sự yên tâm, phấn khởi hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. 

 

3. Tổ chức tập huấn, huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị và công tác chuyên môn cho các đối tượng quy định

 

Trên cơ sở quy định, nội dung, chương trình huấn luyện do Bộ và Quân khu quy định, các cơ quan chức năng (tham mưu, chính trị, hậu cần, kỹ thuật) chủ động phối hợp tham mưu cho Chỉ huy Đoàn KTQP xây dựng các kế hoạch, chương trình huấn luyện quân sự và chuyên môn nghiệp vụ, giáo dục chính trị cho các đối tượng, đảm bảo tính cơ bản, hệ thống, thống nhất, sát thực tiễn chiến đấu và thực tế đơn vị... chú trọng nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ kỹ chiến thuật, năng lực thực hành cho các đối tượng.
 

 Để nâng cao chất lượng công tác huấn luyện, cùng với xây dựng kế hoạch, chương trình, cần chuẩn bị chu đáo tài liệu, giáo trình, học cụ, đội ngũ giáo viên (kiêm nhiệm), thao trường, bãi tập... đáp ứng yêu cầu huấn luyện, phù hợp với từng đối tượng và thực tế đơn vị.

 

Sau khi kế hoạch được cấp có thẩm quyền phê chuẩn, tổ chức triển khai thực hành tập huấn, huấn luyện, giáo dục chính trị cho các đối tượng. Với nội dung giáo dục chính trị, tập huấn và lên lớp về lý luận các chuyên ngành (hậu cần - kỹ thuật...) có thể ghép các đối tượng và dùng phương pháp trực tuyến. Các nội dung có tính chuyên biệt tổ chức các lớp huấn luyện riêng. Quá trình huấn luyện duy trì nghiêm kỷ luật, nhất là ở dã ngoại, bảo đảm chất lượng, bí mật, an toàn mọi mặt. Khi kết thúc từng nội dung huấn luyện tổ chức kiểm tra đánh giá kết quả, kịp thời rút kinh nghiệm cho nội dung và đợt huấn luyện sau. Sau một giai đoạn hoặc cuối năm huấn luyện, theo chỉ đạo của cấp trên, Đoàn KTQP tổ chức hội thi, hội thao... đánh giá kết quả huấn luyện của các đơn vị thuộc quyền và lựa chọn đối tuyển đi hội thao, hội thi cấp trên. Đồng thời. tổ chức sơ, tổng kết rút ra những bài học kinh nghiệm phục vụ công tác chỉ huy, chỉ đạo huấn luyện thời gian tới.

 

4. Xây dựng, bổ sung, hoàn chỉnh hệ thống văn kiện tác chiến theo quy định; tổ chức hiệp đồng, thống nhất với các cơ quan, đơn vị có liên quan

 

Theo quy định của Bộ Tổng Tham mưu, từ thời bình, các Đoàn KTQP phải xây dựng hệ thống các văn kiện SSCĐ (kế hoạch chuyển trạng thái SSCĐ; các kế A, A2, A3, A4...); các kế hoạch phòng chống cháy nổ và phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai, cứu hộ cứu nạn; các kế hoạch bảo đảm binh chủng, hậu cần, kỹ thuật... theo đúng quy định, sát với tình hình nhiệm vụ của đơn vị. Hệ thống văn kiện trên được bổ sung, hoàn thiện thêm khi có sự thay đổi hoặc bổ sung nhiệm vụ và sau mỗi lần diễn tập, kiểm tra. Trên cơ sở các văn kiện được cấp có thẩm quyền phê chuẩn (theo phân cấp), tiến hành tổ chức hiệp đồng (lập thành văn bản theo mẫu) thống nhất với các cơ quan, đơn vị có liên quan nhằm thống nhất nhận thức, trách nhiệm, hành động thực hiện khi xảy ra tình huống.

 

5.  Phối hợp với các lực lượng chuyên trách đóng quân trên địa bàn bảo đảm an ninh biên giới, ngăn chặn, đấu tranh phòng, chống các hiện tượng móc nối, thâm nhập, vượt biên trái phép, tiếp tay cho các thế lực phản động

 

Địa bàn hoạt động của các Đoàn KTQP là biên giới, biển đảo, vùng sâu, vùng xa... địa hình bị chia cắt, giao thông rất khó khăn; dân cư thưa, dân trí thấp dễ bị các thế lực thù địch lôi kéo, lợi dụng nhằm đẩy mạnh "diễn biến hòa bình", thúc đẩy tự chuyển hóa, tự diễn biến từ bên trong. Đặc biệt, trên biển, đảo tình hình rất phức tạp do âm mưu độc chiếm Biển Đông của Trung Quốc. Trong khi đó, lực lượng vũ trang trên địa bàn có hạn, vì vậy, các Đoàn KTQP cần phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chuyên trách trên địa bàn như: Công an, Biên phòng, Hải quân, Cảnh sát biển, Kiểm ngư... làm nòng cốt cùng Nhân dân địa phương bảo đảm an ninh biên giới, ngăn chặn, đấu tranh phòng, chống các hiện tượng móc nối, thâm nhập, vượt biên trái phép, tiếp tay cho các thế lực phản động; xây dựng thế trận QP, AN vững chắc bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, ngay từ cơ sở.

 

Xây dựng kế hoạch và triển khai kế hoạch, chỉ đạo các đơn vị thuộc quyền phối hợp với địa phương nơi đóng quân tổ chức huấn luyện cho lực lượng dân quân tự vệ tại các thôn, bản và tham gia tuần tra trên tuyến biên giới, biển đảo; tham gia củng cố chính quyền cơ sở vững mạnh, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, bảo vệ vững chắc chủ quyền, an ninh biên giới quốc gia.

 

Xây dựng và triển khai kế hoạch phối hợp với các lực lượng chuyên trách (của Bộ, quân khu, địa phương...) tham gia thực hiện gìn giữ an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; phòng chống cháy cháy nổ, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn, khắc phục hậu quả thiên tai; phòng, chống khủng bố, cướp biển, cướp biển có vũ trang... hỗ trợ nhân dân ổn định cuộc sống, sản xuất. 

 

Sự phối hợp giữa các Đoàn KTQP với các đơn vị vũ trang chuyên trách và cấp ủy, chính quyền địa phương sở tại trên địa bàn thực hiện theo chỉ đạo, quy định thống nhất của Chính phủ và Bộ Quốc phòng, có sự phân công, phân cấp rõ ràng, nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm từng lực lượng trong từng nhiệm vụ, tình huống trên từng địa bàn cụ thể.
 

6. Làm tốt công tác đối ngoại quân sự, kết hợp với đối ngoại nhân dân theo quy định của pháp luật và Bộ Quốc phòng
 

Các Đoàn KTQP đứng chân hoạt động dọc theo biên giới đất liền, trên biển, đảo của Tổ quốc, liên quan đến các nước láng giềng như Trung Quốc, Lào, Campuchia. Trong giai đoạn mới, các Đoàn KTQP cần tổ chức quán triệt sâu sắc và thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Quân đội lần thứ XI về đối ngoại nhân dân và đối ngoại quân sự. 

 

Trong các nghị quyết, chỉ thị, kế hoạch công tác của Đoàn KTQP, cần vận dụng sáng tạo quan điểm, đường lối đối ngoại của Đảng, Nhà nước cụ thể hóa nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác đối ngoại quân sự, đối ngoại nhân dân với các nước bạn phù hợp với thực tiễn mỗi thời kỳ, góp phần xây dựng biên giới hòa bình, hữu nghị. Cùng với đó, xây dựng và từng bước hoàn thiện các quy chế, quy định về đối ngoại quân sự và đối ngoại nhân dân theo phạm vi công tác của Đoàn KTQP; là cơ sở quản lý, giám sát, kiểm tra thực hiện đối với các đối tượng liên quan. Chú trọng lựa chọn những cán bộ, nhân viên có phẩm chất, năng lực phù hợp đảm trách công tác đối ngoại; đồng thời tạo nguồn, bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ kế cận hợp lý. Quá trình thực hiện công tác đối ngoại nhân dân, đối ngoại quân sự phải hết sức linh hoạt, khéo léo, mềm dẻo, kiên trì nhưng cũng kiên quyết vì lợi ích quốc gia, dân tộc theo nguyên tắc "Dĩ bất biến ứng vạn biến", để kịp thời xử trí các tình huống phát sinh. Mặt khác, thường xuyên rút kinh nghiệm; làm tốt công tác sơ kết, tổng kết về đối ngoại quân sự và đối ngoại nhân dân theo phạm vi nhiệm vụ.

  

7. Thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa

 

Cùng với các nhiệm vụ cơ bản, Đoàn KTQP còn được giao nhiệm vụ triển khai một số dự án kết hợp kinh tế với quốc phòng theo thảo thuận giữa Chính phủ ta với chính phủ nước Bạn để bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa. Quá trình thực hiện nhiệm vụ cần luôn nêu cao tinh thần quốc tế trong sáng "Giúp bạn là mình tự giúp mình" như Chủ tịch Hồ Chí Minh căn dặn; đoàn kết, hiệp đồng phối hợp chặt chẽ với quân đội và nhân dân nước bạn thực hiện thắng lợi nhiệm vụ được giao. Đồng thời, giáo dục cho cán bộ, chiến sỹ, nhân viên nâng cao ý thức tổ chức kỷ luật, tự giác chấp hành chấp hành nghiêm quy định của Quân đội, pháp luật (hai nước); tôn trọng phong tục tập quán nhân dân nước bạn.

 

Quản lý, sử dụng có hiệu quả, minh bạch các nguồn lực phục vụ nhiệm vụ được giao, chống tiêu cực, lãng phí, tham ô, tham nhũng kinh phí, tài sản công; tổ chức chỉ huy điều hành khoa học, hợp lý bảo đảm tiến độ, chất lượng và hiệu quả của nhiệm vụ, dự án đáp ứng yêu cầu của Bạn...

 

8. Sẵn sàng xử lý các tình huống xảy ra, không để bị động, bất ngờ

 

Trên cơ sở không ngừng nâng cao khả năng SSCĐ, nắm vững tình hình... Đoàn KTQP dự kiến các tình huống (thời bình và thời chiến), chuẩn bị các phương án xử lý đảm bảo luôn chủ động, không bị bất ngờ. 

 

Các tình huống thời bình, cần chú ý: Chống khủng bố, chống bạo loạn vũ trang (khi có lệnh của Bộ); thiên tai (cháy nổ, lũ lụt, dịch bệnh, động đất...); tranh chấp dân sự biên giới; lấn chiếm biên giới, xung đột vũ trang...

 

Thời chiến, cùng với việc thực hiện chuyển trạng thái SSCĐ, cần chú trọng nắm và xử trí các tình huống: Dập tắt bạo loạn lật đổ; tiêu diệt lực lượng phản ứng nhanh của địch; phòng tránh, đánh địch tiến công hỏa lực; đánh bại địch tiến công đường bộ, đổ bộ đường không của địch...

Dù tình huống thời bình hay thời chiến cũng đòi hỏi chủ động, tích cực chuẩn bị mọi mặt chu đáo, đầy đủ; chỉ huy, chỉ đạo điều hành thống nhất, kiên quyết, mưu trí, sáng tạo và hiệu quả. 

 

9. Xây dựng lực lượng dự bị động viên

 

Thời bình, ngoài lao động sản xuất, xây dựng kinh tế, Đoàn KTQP còn thực hiện nhiệm vụ SSCĐ. Thời chiến, Đoàn KTQP sẽ phát triển lực lượng (tương đương cấp trung, lữ, sư đoàn...), đảm nhiệm các phương án chiến đấu được trên giao. Vì vậy, cùng với xây dựng hệ thống tổ chức, kiện toàn biên chế theo quy định, Đoàn KTQP phải tổ chức xây dựng lực lượng dự bị động viên đủ về số lượng, được huấn luyện chu đáo, sẵn sàng động viên khi có tình huống.

 

Việc xây dựng lực lượng dự bị động viên ở địa bàn rừng núi, gặp nhiều khó khăn về về nguồn dự bị, do dân cư thưa thớt, kinh tế, giao thông chậm phát triển... Vì vậy, các Đoàn KTQP cần chủ động phối hợp, hiệp đồng với các địa phương; trong quá trình tổ chức thực hiện, đảm bảo sắp xếp đúng và gần đúng chuyên môn quân sự, đủ số lượng, có chất lượng và được huấn luyện chu đáo, sẵn sàng động viên khi có tình huống. Muốn vậy, ngay từ thời bình phải xây dựng và không ngừng hoàn thiện kế hoạch xây dựng, huấn luyện lực lượng dự bị động viên, nhất là sau khi thay đổi, bổ sung nhiệm vụ hoặc sau kiểm tra, diễn tập. 

 

Hằng năm, Đoàn KTQP phối hợp với các Bộ Chỉ huy quân sự tỉnh, Ban Chỉ huy quân sự huyện, cấp ủy chính quyền địa phương nơi giao nguồn thâm nhập, phúc tra nguồn dự bị động viên, nắm vững chất lượng, sự di biến động... để có biện pháp quản lý chặt chẽ quân nhân, phương tiện dự bị động viên được đăng ký. Đồng thời, thực hiện các chế độ, chính sách với quân nhân dự bị theo quy định của pháp luật và Bộ Quốc phòng. Cùng với đó, Đoàn KTQP lập kế hoạch huấn luyện, kiểm tra lực lượng dự bị động viên trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và triển khai thực hiện nghiêm túc, chặt chẽ. Quá trình huấn luyện, kiểm tra cần đánh giá thực chất, phát hiện những hạn chế, khuyết điểm và nguyên nhân, có giải pháp khoa học, hợp lý để giải quyết bất cập, nâng cao chất lượng lực lượng dự bị động viên.

 

Khi có tình huống, thực hiện quyết định của Bộ Quốc phòng và cấp có thẩm quyền về huy động, động viên lực lượng dự bị động viên, các Đoàn KTQP tổ chức tiếp nhận lực lượng dự bị động viên để huấn luyện, diễn tập, kiểm tra khả năng sẵn sàng động viên hoặc đáp ứng yêu cầu tình huống khẩn cấp và chiến đấu trên địa bàn. Đây là công việc phức tạp, liên quan nhiều cấp, nhiều ngành, quá trình thực hiện phải có kế hoạch, chuẩn bị chu đáo, hiệp đồng chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và cơ quan quân sự địa phương, có sự phân công phân cấp hợp lý, chỉ huy chỉ đạo thống nhất và thực hiện đúng các chế độ, chính sách đối với quân nhân dự bị cũng như quy định về huy động phương tiện kỹ thuật. 
 

Đoàn KTQP là đơn vị quân đội thực hiện nhiệm vụ xây dựng các KTQP trên các địa bàn chiến lược, đồng thời thực hiện chức năng đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động sản xuất. Vì vậy, nhiệm vụ trước tiên, hàng đầu là huấn huấn luyện SSCĐ, cùng toàn quân bảo đảm đất nước không bị động bất ngờ, xử trí tốt mọi tình huống.