Có thể nói, hiện nay, các doanh nghiệp trong Tổng cục CNQP đã phát huy tốt thế mạnh ở các lĩnh vực hóa nổ, cơ khí, đóng tàu, may, điện tử, quang học. Nhiều doanh nghiệp đã và đang xây dựng được thương hiệu cho mình thông qua sản xuất sản phẩm xuất khẩu.
Đi đầu trong sản xuất các sản phẩm xuất khẩu ở Tổng cục CNQP phải kể đến Nhà máy Z176 với gần 20 năm duy trì và không ngừng phát triển theo hướng này. Với đặc thù sản phẩm từ may, hàng năm, sản lượng sản xuất các sản phẩm túi siêu thị, hộp đựng đồ các loại, màn rèm... của Nhà máy cung cấp cho khách hàng truyền thống là Tập đoàn IKEA (hãng bán lẻ đồ gia dụng lớn nhất thế giới của Thụy Điển) lên đến hàng chục triệu sản phẩm; ngoài ra, Nhà máy còn sản xuất các loại lều bạt dã ngoại cho Tập đoàn Decathlon của Cộng hòa Pháp... Các sản phẩm do Nhà máy Z176 được tiêu thụ ở các thị trường lớn và khó tính, như thị trường EU, Mỹ, Nhật Bản, Ô-xtrây-li-a... Những năm qua, kể cả khi kinh tế trong nước và thế giới khó khăn, nhiều doanh nghiệp bị phá sản hoặc phải ngừng hoạt động thì Nhà máy Z176 vẫn tăng trưởng trung bình 15%/năm và giữ vững nhịp độ phát triển. Doanh thu của Nhà máy trong những năm gần đây đều vượt mốc trên 1.000 tỷ đồng, trong đó doanh thu từ xuất khẩu chiếm trên 90% tổng doanh thu. Nhà máy Z176 được Tập đoàn IKEA đánh giá là nhà cung cấp số 1 (trong 63 nhà cung cấp) tại khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Ngoài đối tác truyền thống IKEA, Decathlon, Nhà máy cũng tiếp cận với một số đối tác nhiều tiềm năng để cung cấp những sản phẩm phù hợp với ngành nghề.
Có được những sản phẩm đủ khả năng vươn ra thị trường thế giới, Nhà máy Z176 đã phải cùng lúc thực hiện hai bộ tiêu chuẩn (do Tập đoàn IKEA đề ra) là IWAY (về môi trường, điều kiện làm việc) và QWAY (về quản lý chất lượng sản phẩm) từ khi bắt tay với đối tác. Ban đầu việc thực hiện này khá khó khăn nhưng chỉ sau thời gian ngắn Nhà máy đã thấy được tác dụng thiết thực của những tiêu chuẩn này, bởi tất cả hoạt động quản lý ngày càng hiện đại và chuyên nghiệp hơn.
|
Ở các lĩnh vực hóa nổ, cơ khí, đóng tàu, may, Tổng cục Công nghiệp quốc phòng đều có những doanh nghiệp khẳng định được sức cạnh tranh trong xuất khẩu, như Nhà máy Z117, Z121, Z176... |
Tàu xuất khẩu do Nhà máy X51 đóng mới
Vươn lên trở thành nhà cung cấp uy tín với các đối tác lớn nhiều năm liên tục, Nhà máy Z176 thường xuyên phải đăp ứng yêu cầu số lượng, chất lượng sản phẩm, thời gian giao hàng ngặt nghèo; đòng thời, luôn phải đảm bảo yêu cầu của đối tác về các tiêu chí, như gía hợp lý nhất, quản lý chất lượng tốt nhất, môi trường làm việc tốt nhất. Vợt qua tất cả những yêu cầu khắt khe là cả “đoạn trường” khó nhọc của Nhà máy Z176 để tìm đầu ra cho những sản phẩm xuất khẩu, hội nhập quốc tế. Đáp ứng được nhu cầu của đối tác, Nhà máy Z176 thường xuyên phải đầu tư mở rộng nhà xưởng sản xuất; mua sắm nhiều trang thiết bị hiện đại; đào tạo tay nghề người lao động; nghiên cứu phát triển các sản phẩm mới để chào hàng... Sản xuất phát triển, Nhà máy không chỉ đảm bảo việc làm và thu nhập ổn định cho gần 2.000 cán bộ, công nhân viên của đơn vị, mà còn tạo việc làm cho đơn vị bạn và nhân dân địa phương sản xuất các sản phẩm xuất khẩu theo yêu cầu kỹ thuật của Nhà máy. Có sự phát triển mạnh cả về quy mô và tiềm lực, nhiều thay đổi theo hướng hiện đại hóa trong khâu sản xuất, cung cách quản lý khoa học, chuyên nghiệp, cảnh quan nơi làm việc... là nhờ sự quyết tâm thay đổi để phát triển của lãnh đạo, chỉ huy Nhà máy Z176 cùng tập thể người lao động. Nhờ đó mà Nhà máy đã và đang tự tin để hội nhập sâu vào thị trường thế giới.
Tiếp cận sau Nhà máy Z176 về sản xuất sản phẩm xuất khẩu không lâu, Nhà máy Z117 đã và đang phát huy tốt thế mạnh truyền thống sản xuất các sản phẩm cơ khí chính xác phục vụ trong nước và xuất khẩu. Từ những đơn hàng đầu tay sản xuất bếp nướng xuất khẩu cho Tập đoàn Landmann của CHLB Đức, Nhà máy đã có 10 năm liên tục sản xuất sản lượng lớn loại sản phẩm này. Cùng với đó, hàng năm, Nhà máy cũng sản xuất số lượng lớn các loại bát inox Ø 120mm, 200mm, 280mm (đựng salat, hoa quả, dùng trong quầy bar...) và giá để rượu cho Tập đoàn IKEA. Trong nhóm sản phẩm xuất khẩu trực tiếp mang lại doanh thu chiếm khoảng 20% tổng doanh thu của Nhà máy thì hiện nay sản xuất bát inox đạt sản lượng khoảng 400 000 bát /tháng. Sở hữu công nghệ đúc áp lực, các trang thiết bị CNC gia công cơ khí chính xác, nhiều năm qua, Nhà máy Z117 còn sản xuất khung máy may xuất khẩu cho tập đoàn Jaguar và cút nước xuất khẩu cho Tập đoàn Nagoya của Nhật bản. Đặc biệt, 5 năm trở lại đây, Nhà máy đang phát huy tốt vai trò nhà cung cấp các sản phẩm công nghiệp phụ trợ cho các hãng xe nổi tiếng trên thế giới, như Toyota, Honda, Yamaha, Piaggio, với doanh thu chiếm khoảng 40% tổng doanh thu của Nhà máy. Để duy trì được bạn hàng xuất khẩu trong thời gian dài, Nhà máy Z117 có chiến lược khách hàng và sản phẩm rõ ràng. Nhà máy, lựa chọn đối tác là những tập đoàn lớn, mạnh về tài chính; sản phẩm làm loạt lớn trên nền công nghệ hiện có, dòng đời sản phẩm dài; việc thanh toán hợp đồng phải thưc hiện bằng USD... Thời gian tới, Nhà máy Z117 xác định phải phát huy tốt thế mạnh, năng lực hiện có, tiếp tục đầu tư nghiên cứu thị trường mới và phát triển sản phẩm mới tiềm năng, sản xuất đa dạng sản phẩm, đầu tư đổi công nghệ và trang thiết bị phù hợp... để mở rộng sản xuất, bảo đảm việc là và thu nhập ổn đinh cho người lao động.
Gần đây, khối các nhà máy đóng tàu gặp khó khăn trong việc tìm sản phẩm đóng mới, trong đó việc đóng các loại tàu xuất khẩu sụt giảm đáng kể. Tuy nhiên, cũng cần thấy rằng, thời gian qua ngoài khẳng định năng lực đóng các tàu quân sự hiện đại, các nhà máy đóng tảu của Tổng cục CNQP cũng đã khẳng định được năng lực và uy tín đóng các chủng loại tàu kinh tế xuất khẩu, như tàu vận tải có tải trọng từ 2.600 tấn đến 3.500 tấn, tàu tuần tra Spa cho Vê-nê-xu-ê-la, tàu cung ứng thuyền viên cho Tập đoàn Damen (Hà Lan), tàu chở dầu và cứu hộ tàu ngầm cho Hải quân Úc, tàu kéo cảng, du thuyền xuất khẩu, tàu đánh bắt cá ngừ đại dương cho Cộng hòa Pháp... Thành công đóng được những gam tàu xuất khẩu là nhờ các nhà máy đã mạnh dạn đầu tư công nghệ, trang thiết bị hiện đại, tuyển dụng và đào tạo dược nguồn nhân lực chất lượng cao... Qua quá trình hợp tác quốc tế, các doanh nghiệp đóng tàu nhanh chóng trưởng thành qua từng sản phẩm, khẳng định được uy tín với khách hàng. Có thể khẳng định, ở góc độ đóng tàu xuất khẩu, các nhà máy như Tổng Công ty Sông Thu, Nhà máy Z189, X51 đã tạo dựng được “thương hiệu”.
Trong lĩnh vực hóa nổ, Nhà máy Z121 luôn phát huy được truyền thống của cơ sở duy nhất trong nước sản xuất pháo hoa với chủng loại, mẫu mã ngày càng đa dạng. Ngoài sản xuất pháo hoa phục vụ các dịp lễ, hội trong nước, các sản phẩm pháo hoa “sạch” (khi nổ không để lại rác thải cho môi trường, không có bụi bẩn) của Nhà máy Z121 chủ yếu phục vụ xuất khẩu đến các khách hàng nước ngoài “khó tính” và khắt khe như Nhật Bản, Mỹ, Thái Lan… Với sự giúp đỡ của Tập đoàn Lacroix (CH Pháp) chuyên về nghiên cứu, sản xuất pháo hoa, pháo hỏa thuật, năm 2016, Nhà máy Z121 đã đưa vào khai thác dây chuyền sản xuất pháo hoa mới hiện đại, mở ra trang mới trong việc sản xuất dòng sản phẩm này của Nhà máy. Mặc dù doanh thu từ pháo hoa còn khiêm tốn trong tổng doanh thu của Nhà máy (khoảng 8-10 % trong tổng doanh thu), song nó đã và đang góp phần tạo nên “thương hiệu Z121”.
Không “nổi đình, nổi đám” như các nhà máy trên, một số Nhà máy khác trong Tổng cục CNQP cũng đang từng bước hướng đến thị trường xuất khẩu và bắt đầu tạo được dấu ấn với khác hàng và gia tăng sản lượng. Tiêu biểu như Nhà máy Z183 sản xuất đèn bàn, bếp nướng, hộp sắt 5 lít xuất khẩu; Nhà máy Z127 sản phẩm bi nghiền, tấm lót phục vụ sản xuất xi măng được Nhà máy xuất khẩu sang thị trường Lào, các loại khớp nối chống động đất phục vụ xây dựng nhà xuất khẩu sang Nhật Bản, quả búa nghiền phục vụ ngành khai khoáng xuất khẩu sang Đức, ống lồng micromantic phục vụ ngành công nghiệp sản xuất bia xuất khẩu sang Đan Mạch...
Khai mở, duy trì và phát triển được thị trường xuất khẩu là yếu tố rất quan trọng đối với sự phát triển bền vững đối với các doanh nghiệp thuộc Tổng cục CNQP. Thành công trong sản xuất sản phẩm xuất khẩu của một số doanh nghiệp trong Tổng cục cần tiếp tục được phát huy, đồng thời là động lực để các doanh nghiệp khác noi theo. Muốn vươn xa trong thị trường xuất đòi hỏi các doanh nghiệp phải tích cực nghiên cứu thị trường, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, đầu tư nghiên cứu sản phẩm mới, đổi mới công nghệ và trang thiết bị, thay đổi cách thức quản lý, không ngừng nâng cao chất lượng sản phẩm và cải tiến mẫu mã, tạo sức cạnh tranh về giá thành... Có từng bước hội nhập được với thị trường quốc tế doanh nghiệp CNQP mới tạo sức bật, phát triển bền vững, gia tăng việc làm, thu nhập ổn định cho người lao động...